Jak odpowiednio sprawdzać masę ciała w warunkach domowych?

Masę ciała należy kontrolować nie tylko podczas profilaktycznej wizyty u lekarza/ dietetyka/ trenera, ale także samodzielnie w domu. Waga jest kluczowym narzędziem w poradnictwie dietetycznym. Jest to powszechny i nieinwazyjny sposób, dający możliwość porównania wyników do krajowych i międzynarodowych norm dla zdrowych osób. W tym celu masę ciała należy rozpatrywać w zależności od płci, wieku, wzrostu, obwodów ciała i stanu zdrowia.

Dlaczego należy kontrolować masę ciała?

Kontrola masy ciała jest bardzo ważna podczas procesu odchudzania oraz utrzymania pożądanej wagi. Wynik pomiaru oraz wyliczone na jej postawie wskaźniki antropometryczne, stanowią podstawę do:

• stwierdzenia stopnia ryzyka rozwoju chorób dietozależnych. Warto pamiętać, że mogą być one wynikiem nieodpowiedniego sposobu żywienia, w tym nieprawidłowego bilansu składników odżywczych w diecie;
• sprawdzenia stanu odżywienia;
• oceny stopnia skuteczności wprowadzonych prozdrowotnych zmian/ wdrożonej terapii;
• ustalenia planu działania podczas prowadzenia kolejnych edukacji żywieniowych;
• wdrożenia odpowiedniej profilaktyki lub leczenia.

Regularnie sprawdzane pomiary pozwalają monitorować masę ciała i stan odżywienia, niezależnie od posiadania skomplikowanego i specjalistycznego sprzętu.

Kiedy i jak prawidłowo ważyć się w domu?

Przed dokonaniem pomiaru i po, należy dokładnie zdezynfekować wagę. Aby wynik był wiarygodny, należy sprawdzać masę ciała:

-rano na czczo, po skorzystaniu z porannej toalety;

-bez butów, skarpetek i zbędnej odzieży (najlepiej w samej bieliźnie);

-w pozycji wyprostowanej na środku wagi,

-patrząc przed siebie, proporcjonalnie rozkładając ciężar ciała na obie nogi;

-za pomocą tej samej wagi oraz w tym samym, wyznaczonym miejscu w domu.

Co oznacza wynik na wadze?

Pomiar masy ciała za pomocą wagi łazienkowej/ lekarskiej dostarcza ogólnej informacji o łącznej:

-masie kostnej;

-masie mięśni;

-masie narządów;

-masie skóry;

-masie tkanki tłuszczowej;

-zgromadzonej wodzie;

-zawartości treści pokarmowej w jelitach.

Z czego wynikają wahania wagi? Czy należy codziennie sprawdzać masę ciała?

Nie ma potrzeby, aby sprawdzać masę ciała kilka razy w ciągu dnia lub codziennie. Istnieje wiele przyczyn, które mogą mieć wpływ na wynik, mimo wprowadzonego deficytu kalorycznego. Są to m.in.:

• zatrzymanie wody w organizmie na skutek: nieodpowiedniej diety, intensywnego treningu, chorób, przyjmowanych leków (np. antykoncepcyjnych), nieprawidłowej ilości snu, braku aktywności fizycznej, zwiększonej temperatury otoczenia czy zmian hormonalnych.
• problemy z wypróżnianiem na skutek zaparć. Należy pamiętać, że im większa ilość zalegających mas kałowych, tym większa masa ciała.

W związku z tym, codzienne monitorowanie wagi może być przyczyną demotywacji w procesie odchudzania, dlatego nie należy ważyć się częściej niż raz w tygodniu.

Jak sprawdzić czy masa ciała jest prawidłowa?

W przypadku dorosłych (po 18 r.ż.) najlepiej odnieść się do norm dotyczących BMI, który wylicza się według wzoru:

BMI= masa ciała (kg)/ [wysokość ciała (m)]²

Uwaga, można skorzystać z kalkulatora BMI dostępnego na naszej stronie internetowej:

Pamiętaj, wskaźnik BMI nie określa dystrybucji tkanki tłuszczowej w organizmie. Nie sprawdzi się dla kobiet ciężarnych, sportowców z rozbudowaną masą mięśniową oraz dzieci.

Aby dokładnie ocenić stan odżywienia, należy skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.

Podsumowanie

Kontrola masy ciała sprzyja motywacji do uzyskania lub utrzymania prawidłowej masy ciała. Jest to czas, kiedy możemy zastanowić się czy nasz codzienny sposób żywienia i styl życia wymagają modyfikacji bądź urozmaicenia. Odpowiednia ocena stanu odżywienia pomaga indywidualnie dobrać zalecenia dietetyczne i wdrożyć odpowiedni schemat żywienia, aby szybko osiągnąć zamierzony cel.