Zatrucia pokarmowe

Okres letni to czas wyjazdów, wakacji i częstego podróżowania. Zatrucia pokarmowe mogą pojawić się jednak niezależnie od pory roku. Dotyczą najczęściej małych dzieci, kobiet w okresie ciąży, osób starszych oraz osób z obniżoną odpornością.

W Polsce w 2019r. doszło do ok. 9 tysięcy zachorowań na Salmonellozę. Warto pamiętać, że do zakażenia żywności może dojść na każdym etapie łańcucha żywnościowego- od produkcji, przetwarzania, przygotowywania aż po transportowanie.

Wśród najczęstszych objawów wyróżnia się: ogólne osłabienie, stan podgorączkowy lub gorączkę, nudności, silne bóle brzucha oraz biegunkę. Możliwe są również poważne komplikacje, które wiążą się nie tylko z wysoką zachorowalnością, ale nawet ryzykiem śmierci.

Co to jest zatrucie pokarmowe?

Zatrucie pokarmowe jest schorzeniem wywołanym spożyciem żywności lub wypiciem wody skażonej pierwotnie lub wtórnie czynnikami biologicznymi, chemicznymi lub fizycznymi.

Do drobnoustrojów najczęściej wywołujących zatrucia pokarmowe można zaliczyć m.in.: Pałeczki z rodzaju Salmonella, Gronkowce enterotoksyczne Staphylococcus aureus, Laseczki jadu kiełbasianego Clostridium botulinum, pałeczki Escherichia coli, Listeria monocytogenes, Campylobacter jejuni.

Bakterie powodują wytwarzanie:

• Enterotoksyn- które wpływają na mechanizmy wydzielnicze błony śluzowej jelita i sprzyjają występowaniu wodnistej biegunki;
• Cytotoksyn- które niszczą komórki błony śluzowej jelita i wywołują biegunki zapalne;
• Neurotoksyn- które atakują bezpośrednio obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy.

Co może być przyczyną zatruć pokarmowych?

Wśród produktów, które są najczęstszymi przyczynami masowych zatruć pokarmowych w Polsce, można wymienić:

• surowe jaja i produkty z ich wykorzystaniem (np. kremy, tatar, domowy majonez);
• słodycze, ciasta i ciastka;
• desery i lody;
• mięsa i jego przetwory (np. farsze, galarety, pasztety);
• konserwy i produkty wekowane;
• nieprzegotowaną wodę;
• soki (produkowane w niewłaściwych warunkach sanitarno- higienicznych);
• niektóre wyroby garmażeryjne, np. zimne przekąski (ze względu na wielokrotny kontakt z dłońmi).

Zapobieganie zatruciom pokarmowym

W celu skutecznej profilaktyki zatruć pokarmowych należy:

• dbać o higienę i mycie rąk;
• zadbać o czystość naczyń, sztućców i desek do krojenia;
• nie dopuszczać do kontaktu pożywienia z owadami i zwierzętami domowymi;
• zapobiegać szybkiemu rozmrażaniu i ponownemu zamrażaniu żywności;
• zastosować odpowiednią obróbkę termiczną żywności;
• oddzielać żywność surową od ugotowanej;
• zadbać o odpowiednie przechowywanie żywności z uwzględnieniem czasu i temperatury;
• kontrolować daty przydatności do spożycia żywności;
• unikać spożycia produktów zawierających surowe jaja (żółtka), szczególnie latem;
• warzywa i owoce płukać pod bieżącą wodą;
• unikać spożywania zimnych pokarmów przygotowywanych na bazie surowych produktów;
• gotować niepasteryzowane, surowe mleko przed spożyciem;
• przemywać jaja kurze gorącą/ wrzącą wodą;
• zakupy dokonywać tylko w czystych i sprawdzonych miejscach.