Zauważyłeś u siebie objawy Helicobacter pylori?
Bakteria Helicobacter pylori bytuje w przewodzie pokarmowym u ponad połowy ludzi na świecie. Stopień zakażenia różni się w zależności od regionu geograficznego. W Polsce szacuje się, że występuje u ok. 30% dzieci i 80% dorosłych. Niestety nasz kraj cechuje się dużym rozpowszechnieniem zakażenia w porównaniu do innych państw europejskich.
Czym jest Helicobacter pylori i jak dochodzi do zakażenia?
H.pylori jest bakterią Gram-ujemną, która do wzrostu potrzebuje dwutlenku węgla. Bytuje na powierzchni błony śluzowej żołądka pod warstwą śluzu. Bakteria ma zdolność syntezy licznych toksyn i białek cytostatycznych, które uszkadzają komórki żołądka. W efekcie dochodzi nie tylko do przewlekłego stanu zapalnego, a także możliwej transformacji nowotworowej.
Zakażenie odbywa się za pośrednictwem wydzielin (ślina, wymiociny) oraz wydalin drogą fekalno-oralną oraz oralno-oralną. W związku z tym mając bezpośredni kontakt np. ze śliną osoby zakażonej (poprzez picie z tej samej szklanki i butelki czy używanie wspólnych talerzy i sztućców) z łatwością może dojść do zakażenia bakteryjnego.
Kto jest narażony?
Najmłodsi są szczególnie podatni na zakażenie, ponieważ najczęściej dochodzi do niego przed 12 rokiem życia pacjenta. Należy jednak pamiętać, że dorośli także mogą być nosicielami tej bakterii, a liczba zakażonych jest nadal ogromna wśród różnych grup wiekowych.
Najnowsze badania dowodzą, że Helicobacter może mieć związek z:
- Chorobą wrzodową żołądka/dwunastnicy;
- Chłoniakiem żołądka;
- Niewyjaśnioną niedokrwistością z niedoboru żelaza;
- Niedoborem witaminy B12;
- Samoistną plamicą małopłytkową;
- Zanikowym zapaleniem żołądka;
- Stanem po resekcji żołądka z powodu raka;
- Niezdiagnozowaną dyspepsją;
- Długotrwałym (przewlekłym) leczeniem inhibitorami pompy protonowej;
- Dłuższym leczeniem NLPZ (niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi) i/lub kwasem acetylosalicylowym.
Objawy- czy zawsze wyglądają tak samo?
Większość osób zakażonych H. pylori nie wykazuje objawów ani chorób związanych z tą bakterią (pomimo rozwoju przewlekłego stanu zapalnego błony śluzowej żołądka).
U części pacjentów (u ok.5-10%) mogą pojawiać się:
– częsty refuks (zgaga);
– bóle brzucha (bóle żołądka);
– wzdęcia;
– odbijanie;
– brak apetytu;
– mdłości/wymioty;
– czy dyskomfort po posiłkach.
Czym może skutkować zakażenie Helicobacter pylori?
Zakażenie H. pylori może mieć wpływ na powstanie niedożywienia u pacjentów. Szacuje się, że u 10-20% zakażonych powstają choroby wywołane przez ten drobnoustrój. Zakażenie H.pylori może być przyczyną: przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, raka żołądka, a także chłoniaka MALT.
Jak wygląda badanie?
Wśród metod diagnostycznych w rozpoznawaniu zakażenia Helicobacter pylori stosuje się testy nieinwazyjne oraz inwazyjne.
Badania nieinwazyjne na wykrycie bakterii Helicobacter pylori obejmują:
- Test oddechowy;
- Oznaczanie przeciwciał w klasie IgG;
- Badanie antygenów H.pylori w stolcu.
Wśród testów inwazyjnych, wyróżniamy:
- Test ureazowy (polega na połknięciu odpowiedniej dawki mocznika znakowanego izotopem 13C lub radioizotopem 14C, który w żołądku ulega rozkładowi do amoniaku i dwutlenku węgla. Ilość znakowanego CO2 w wydychanym powietrzu ma związek z obecnością H. pylori w żołądku);
- Badanie histologiczne;
- Hodowla bakteryjna.
Wybór metody zależy od stanu klinicznego pacjenta oraz ewentualnej potrzeby wykonania endoskopii górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Czy dieta może wspomóc leczenie Helicobacter pylori?
Tak. Przede wszystkim należy przestrzegać ogólnych zasad zdrowego żywienia. Jeśli u pacjenta pojawiają się dolegliwości dotyczące układu pokarmowego, warto zastosować dietę lekkostrawną z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego, a także produktów źle tolerowanych.
W diecie warto zwrócić uwagę na składniki żywności takie jak: polifenole, izotiocyjaniany, olejki eteryczne czy laktoferyna, ponieważ działają bakteriostatycznie i bakteriobójczo.
Warto również uwzględnić w codziennym jadłospisie produkty o potencjalnym działaniu hamującym aktywność H. pylori. Należą do nich:
-owoce jagodowe (żurawina, maliny, truskawki, jagody, borówki, jeżyny);
-warzywa kapustne (jarmuż, kapusta, brokuł, kalafior, brukselka);
-produkty nabiałowe (mleko, jogurty, kefiry);
-zielona herbata;
-zioła i przyprawy (czosnek, cynamon, kurkuma, imbir, rozmaryn, szałwia, majeranek, oregano, mięta, bazylia, anyż a także kolendra).